Vrij baan voor energieopslag zorgt voor betaalbaar energiesysteem

Energy Storage NL (ESNL), het platform voor energieopslag in Nederland, is er van overtuigd dat energieopslag kan bijdragen aan een betrouwbare, betaalbare en duurzame energievoorziening.

Om de mogelijkheden van energieopslag ten volle te benutten moeten er wel een aantal barrières worden weggenomen. ESNL heeft onder ruim 80 Nederlandse bedrijven, die actief zijn met energieopslag, een onderzoek gehouden naar de belangrijkste belemmeringen voor de toepassing van opslag. De belangrijkste conclusies uit dit onderzoek zijn:

1. Saldering verstoort het gelijke speelveld voor opslag achter de meter

De huidige regelingen voor saldering van eigen opgewekte energie en de zogenaamde Postcoderoos zorgen er voor dat het elektriciteitsnet door consumenten gebruikt kan worden als een gratis batterij. De kosten voor het opvangen van tekorten of overschotten worden afgewenteld op andere spelers in het energiesysteem. Dit zet een rem op de ontwikkeling en toepassing van kosteneffectieve alternatieven zoals energieopslag.
ESNL onderstreept de noodzaak om meer waarde toe te kennen aan flexibiliteit bij eindgebruikers. Dit zou kunnen door de huidige salderingsregeling geleidelijk en voorspelbaar af te bouwen of andere prijsprikkels in te voeren die het gedrag van eindgebruikers zodanig beïnvloeden dat de kosten worden gedragen door de veroorzaker ervan.

2. De rol van opslag is in huidige wet- en regelgeving niet goed gedefinieerd

De huidige wet- en regelgeving gaat uit van en verouderd paradigma waarin alleen producenten en consumenten van energie bestaan. Opslag vervult beide rollen en is daarmee een aparte ‘asset class’ (middel in het energiesysteem) die vraagt om specifieke regulering. Dergelijke regulering is nodig maar ontbreekt op dit moment. Dit heeft o.a. tot gevolg dat netbeheerders de toegevoegde waarde van energieopslag inzien, maar niet de volledige waarde uit investeringen in opslagsystemen kunnen terugverdienen omdat ze volgens de huidige wetgeving zelf geen energie mogen leveren. Zo is gemeenschappelijke opslag met salderen in een ‘buurtbatterij’ binnen de postcoderoos een voorbeeld van waarde combinatie op verschillende vlakken. Ook zijn bedrijven voorzichtig met investeringen in opslagcapaciteit of –diensten omdat deze alleen kunnen worden terugverdiend met een stabiel en toekomstgericht reguleringskader.
ESNL is van mening dat systemen voor energieopslag als aparte ‘asset class’ gedefinieerd moeten worden in alle relevante wet- en regelgeving.

3. Huidige kostprijs van energieopslagtechnologie is nog te hoog

Net als bij zonnecellen kan het jaren duren voordat de markt een ‘tipping point’ bereikt en opslagtechnologie pas betaalbaar wordt als er voldoende schaalvoordelen zijn. Zo is de kostprijs Lithium-ion batterijen snel gedaald als gevolg van de stimulering van elektrisch vervoer. Market-pull en standaardisatie van technologie lijken de beste mechanismen om de kostprijs te verlagen. Daarnaast blijft het noodzakelijk om te investeren in fundamenteel en toegepast onderzoek.
ESNL is van mening dat de overheid nu vooral moet investeren in demonstratie- en proefprojecten om nieuwe opslag technologieën te helpen opschalen en het ‘first mover’ risico zo veel mogelijk weg te nemen. Daarnaast zou de Topsector Energie zich actief kunnen inzetten om technologiebedrijven te helpen met de implementatie van relevante standaarden zoals IEC 61850 en NEN7125 waardoor opslag sneller en goedkoper inpasbaar wordt in de huidige energievoorziening.

4. Lange termijn visie onontbeerlijk voor leiderschap

Energieopslag is een snelgroeiende, wereldwijde markt. Als Nederland kunnen we hier van profiteren als wij de juiste keuzes te maken en op een aantal terreinen ‘world class’ worden. Zo is Nederland sterk in bijvoorbeeld warmte-opslag, storage batterij management software en systeemintegratie. Deze posities kunnen worden uitgebouwd met een gericht beleid waarin innovatie, thuismarkt en export goed op elkaar worden afgestemd.
ESNL is van mening dat er een betere afstemming mogelijk is tussen markt, institutionele kaders en innovatie. Een nationaal actieplan energieopslag kan voor de juiste richtinggevende acties zorgen als alle spelers zich hierbij aansluiten. ESNL gaat dit actieplan opstellen en roept de overheid op om een dergelijk plan te ondersteunen.

Meer informatie: www.energystoragenl.nl